Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

Hodowla lasu jako nauka bada prawa powstawania i rozwoju zbiorowisk leśnych, zwanych przez leśników drzewostanami, zależności między tymi zbiorowiskami i czynnikami środowiska leśnego oraz oddziaływanie odpowiednio zaplanowanych zabiegów hodowlanych na dynamikę wzrostu i rozwoju drzew oraz na ich jakość. Hodowla lasu obejmuje również czynności związane z odnowieniem lasu (posadzeniem nowego lasu na miejscu wyciętego), zalesieniem powierzchni nieleśnych (czyli posadzeniem lasu w miejscu gdzie go nie było) oraz pielęgnacją drzewostanów. (Zainteresowanych zapraszamy do dalszego studiowania tekstu oraz odsyłamy do literatury fachowej.)

Zakres zainteresowań tej dziedziny wiedzy jest bardzo rozległy. Można ją podzielić na dwie dyscypliny: ogólną hodowlę lasu i szczegółową hodowlę lasu.

Pierwsza bada stosunki między zbiorowiskami leśnymi a otaczającym je środowiskiem na tle gospodarki człowieka. Dyscyplina ta zawiera ogół wiadomości o czynnikach działających w lesie i ich wpływie na biocenozę leśną oraz na poszczególne gatunki drzew. Bazuje na wielu dziedzinach nauk przyrodniczych: ekologii, botanice leśnej, fitosocjologii (nauka o zbiorowiskach roślinnych), typologii leśnej (nauka o siedliskach leśnych), meteorologii i klimatologii, gleboznawstwie, geologii i mineralogii, petrografii, a nawet fizjologii i genetyce. Natomiast druga z gałęzi hodowli lasu, zajmuje się szczegółowymi zasadami, metodami i technikami odnawiania i pielęgnowania lasu oraz zalesiania nowych terenów. Nauka ta kieruje się wskazaniami hodowli ogólnej, jest jej bezpośrednią kontynuacją i stanowi jej praktyczne odbicie.

Aby realizować podstawowy cel prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej, jakim jest zachowanie lasów i ich korzystnego wpływu na środowisko naturalne oraz warunki życia i zdrowia człowieka, niezbędne jest wykonywanie w lesie szeregu czynności - zabiegów hodowlanych. Rozmiar prac z tego zakresu zawiera plan hodowli lasu nadleśnictwa, będący składową planu urządzania lasu. Zaplanowane są w nim szczegółowo odnowienia (wprowadzanie nowego pokolenia lasu), dolesienia, poprawki, uzupełnienia (dosadzanie brakujących sadzonek), zalesienia (wprowadzanie lasu na gruntach nieleśnych), pielęgnacje gleby oraz drzewostanu (czyszczenia wczesne i późne), melioracje (agrotechniczne i wodne) oraz prace związane z wprowadzaniem podszytów.

Dzieląc dane zawarte w poniższym załączniku przez 10 (tyle ile wynosi okres operatu, czyli Planu Urządzenia Lasu) uzyskamy średnioroczne wykonanie zadań hodowlanych na terenie naszego nadleśnictwa.